เศรษฐกิจสีเขียว (Green Economy) กับโอกาสใหม่ของไทยในยุคเปลี่ยนผ่าน
ท่ามกลางวิกฤติสิ่งแวดล้อมและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ หลายประเทศทั่วโลกหันมาขับเคลื่อน “เศรษฐกิจสีเขียว” (Green Economy) ซึ่งเน้นการพัฒนาเศรษฐกิจควบคู่ไปกับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม โดยประเทศไทยก็เริ่มเห็นการเคลื่อนไหวที่สำคัญในเรื่องนี้เช่นกัน
หลายองค์กรเอกชนในไทยเริ่มลงทุนในธุรกิจพลังงานสะอาด เช่น โซลาร์เซลล์ รถยนต์ไฟฟ้า และการรีไซเคิลแบบครบวงจร ขณะเดียวกัน ภาครัฐเองก็มีนโยบายส่งเสริม BCG Economy (Bio-Circular-Green Economy) เพื่อใช้ทรัพยากรอย่างรู้คุณค่า สร้างนวัตกรรมที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
ตัวอย่างโครงการน่าสนใจ เช่น โครงการเกษตรอินทรีย์ในภาคอีสาน ที่ช่วยให้ชาวบ้านมีรายได้เพิ่มขึ้น พร้อมกับฟื้นฟูดินและลดการใช้สารเคมี นอกจากนี้ บริษัทยักษ์ใหญ่อย่าง ปตท. และ บางจาก ยังลงทุนในธุรกิจพลังงานทางเลือก ซึ่งช่วยให้ไทยมีศักยภาพเป็นผู้นำด้านเศรษฐกิจสีเขียวในภูมิภาคอาเซียน
เหตุผลที่ไทยต้องเข้าสู่เศรษฐกิจสีเขียว
- ไทยเผชิญปัญหามลพิษทางอากาศ (PM2.5) และน้ำเสียในหลายพื้นที่
- ความเปราะบางของภาคเกษตรต่อภาวะโลกร้อน เช่น ฝนทิ้งช่วงและน้ำท่วม
- ความกดดันจากพันธสัญญาระหว่างประเทศ เช่น COP28 และการเป็นส่วนหนึ่งของ SDGs
โครงการและนโยบายสำคัญในประเทศไทย
- BCG Economy Model
รัฐบาลไทยผลักดันโมเดล BCG ซึ่งประกอบด้วย:
- Bio Economy: เศรษฐกิจชีวภาพ เช่น การใช้พืชสมุนไพรในอุตสาหกรรม
- Circular Economy: เศรษฐกิจหมุนเวียน เช่น การรีไซเคิลและออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ย่อยสลายได้
- Green Economy: เศรษฐกิจสีเขียว เช่น พลังงานสะอาดและเกษตรอินทรีย์
- Green Finance
- ธนาคารแห่งประเทศไทยเริ่มส่งเสริมสินเชื่อเขียว (Green Loans) สำหรับธุรกิจพลังงานทดแทนและรถยนต์ไฟฟ้า
- ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยสนับสนุน Green Bond สำหรับโครงการอนุรักษ์พลังงาน
- การลงทุนภาคเอกชน
- ปตท. ลงทุนในธุรกิจแบตเตอรี่และสถานีชาร์จ EV
- บางจากพัฒนาเชื้อเพลิงชีวภาพและพลังงานแสงอาทิตย์
- บริษัทอสังหาริมทรัพย์เริ่มออกแบบอาคาร Smart & Green
ตัวอย่างความสำเร็จในระดับชุมชน
- โครงการ “บ้านไร่ปลายนา” จ.สุรินทร์ ที่เปลี่ยนพื้นที่เสื่อมโทรมให้กลายเป็นฟาร์มอินทรีย์ต้นแบบ
- กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปขยะ จ.เชียงใหม่ ที่สร้างรายได้จากการคัดแยกขยะและผลิตปุ๋ยชีวภาพ
- การท่องเที่ยวเชิงนิเวศในพื้นที่อนุรักษ์ เช่น เชียงดาว และภูเก็ต Sandbox ที่เน้นการท่องเที่ยวอย่างรับผิดชอบ
แนวโน้มในอนาคต
- การเพิ่มขึ้นของ EV และพลังงานสะอาดจะเป็นปัจจัยเร่งเศรษฐกิจสีเขียว
- ไทยมีโอกาสเป็นศูนย์กลาง Green Logistics และ Green Supply Chain ในอาเซียน
- ผู้บริโภคไทยรุ่นใหม่เริ่มให้ความสำคัญกับสินค้าและบริการที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
ข้อมูลอ้างอิง
บมจ. ดิทโต้ (ประเทศไทย) - Ditto (Thailand)