ทำไมฝนตกเราจึงรู้สึกง่วง?

หลายคนคงเคยมีประสบการณ์ว่าเมื่อฝนตก ฟ้าครึ้ม อากาศเย็นลง ร่างกายกลับรู้สึกอยากนอนมากกว่าปกติ บางคนถึงขั้นง่วงหาวแม้จะนอนเต็มอิ่มในคืนก่อน นี่ไม่ใช่เรื่องแปลก แต่มาจากกระบวนการทางร่างกายและจิตใจที่ได้รับผลกระทบจากสภาพอากาศโดยตรง

1. แสงน้อย กระตุ้นการผลิตเมลาโทนิน (Melatonin)

ในวันที่ฝนตก มักมีเมฆมากทำให้ระดับแสงธรรมชาติลดลง แสงเป็นปัจจัยสำคัญที่ควบคุมนาฬิกาชีวภาพของมนุษย์ โดยเฉพาะการผลิต เมลาโทนิน ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่ช่วยควบคุมวงจรการหลับ-ตื่น เมื่อแสงน้อย ร่างกายจะเข้าใจว่าเป็นช่วงเวลาใกล้ค่ำหรือเวลากลางคืน ส่งผลให้ต่อมไพเนียลในสมองผลิตเมลาโทนินมากขึ้น ทำให้รู้สึกง่วงและผ่อนคลาย

2. ความดันอากาศต่ำและออกซิเจนที่ลดลง

ก่อนฝนตก ความดันบรรยากาศมักลดลง ทำให้อากาศเบาบางและมีออกซิเจนน้อยกว่าปกติ ส่งผลให้การไหลเวียนของออกซิเจนในเลือดลดลง สมองได้รับออกซิเจนน้อยลง อาจทำให้รู้สึกเหนื่อยล้าและง่วงนอนได้ง่ายขึ้น

3. เสียงฝนและบรรยากาศที่ผ่อนคลาย

เสียงฝนตกมีลักษณะเป็นเสียงที่ต่อเนื่องและสม่ำเสมอ (white noise) ซึ่งมีคุณสมบัติช่วยลดความเครียดและช่วยให้ผ่อนคลาย นักวิจัยพบว่าเสียงฝนสามารถกระตุ้นระบบประสาทพาราซิมพาเทติก (Parasympathetic Nervous System) ซึ่งเกี่ยวข้องกับการพักผ่อนและการนอนหลับ

4. อุณหภูมิที่เย็นลงกระตุ้นให้ร่างกายพักผ่อน

ฝนตกมักมาพร้อมกับอุณหภูมิที่ลดลง ซึ่งส่งผลให้ร่างกายหลั่งสารสื่อประสาทบางชนิด เช่น เซโรโทนิน (serotonin) ที่ทำให้รู้สึกผ่อนคลาย อีกทั้งอุณหภูมิที่เย็นยังเป็นสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมต่อการนอนหลับ

ความรู้สึกง่วงเมื่อฝนตกเป็นผลจากหลายปัจจัยร่วมกัน ทั้งแสงน้อยที่กระตุ้นเมลาโทนิน บรรยากาศเย็นลง ความกดอากาศต่ำ และเสียงฝนที่ช่วยให้ร่างกายรู้สึกผ่อนคลาย นี่คือกลไกทางธรรมชาติที่สอดคล้องกับการปรับตัวของมนุษย์ต่อสิ่งแวดล้อม หากวันไหนฝนตกแล้วคุณรู้สึกง่วง ก็ขอให้รู้ว่านี่เป็นเพียงการตอบสนองปกติของร่างกาย

อ้างอิง

• โรงพยาบาลกรุงเทพ. (2562). ทำไมฝนตกแล้วถึงง่วง
• คณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยมหิดล. (2564). White Noise เสียงอะไรนะที่ช่วยให้นอนหลับง่ายขึ้น