ความเหนื่อยที่ซ่อนอยู่ เหนื่อยโดยไม่มีเหตุผล

คุณเคยรู้สึกหมดแรง อ่อนล้า หรืออยากนอนทั้งวัน ทั้งที่ไม่ได้ออกแรงหรือทำงานหนักเลยหรือไม่? ความเหนื่อยล้าโดยไม่มีสาเหตุที่ชัดเจนเป็นเรื่องที่หลายคนประสบ ซึ่งอาจมีเบื้องหลังซ่อนอยู่มากกว่าที่คิด ทั้งด้านร่างกาย จิตใจ และพฤติกรรมประจำวัน

1. ความเหนื่อยล้าทางจิตใจ (Mental Fatigue)

แม้ร่างกายจะไม่ขยับมาก แต่ถ้าคุณใช้สมองอย่างหนัก เช่น คิดเรื่องงาน คิดมาก วิตกกังวล หรือจมอยู่กับอารมณ์ลบ สมองจะใช้พลังงานมากพอๆ กับการออกแรงกาย ซึ่งทำให้รู้สึกเหนื่อยล้าได้เช่นกัน

2. พฤติกรรมเนือยนิ่ง (Sedentary Lifestyle)

การอยู่นิ่งๆ นานเกินไป เช่น นั่งหน้าจอทั้งวัน นอนเฉยๆ หรือไม่ออกกำลังกาย ทำให้ระบบไหลเวียนโลหิตช้าลง กล้ามเนื้ออ่อนแอ และระดับพลังงานลดลงเรื่อย ๆ

3. การพักผ่อนไม่เพียงพอหรือไม่มีคุณภาพ

การนอนหลับที่ไม่ลึก หรือสะดุดบ่อย ส่งผลต่อการฟื้นฟูร่างกาย แม้จะนอนครบ 7–8 ชั่วโมง แต่ถ้าเป็นการนอนที่ไม่มีคุณภาพ ก็ยังทำให้รู้สึกเหนื่อยเมื่อตื่นขึ้นมาได้

4. ขาดสารอาหารหรือภาวะพร่องพลังงาน

หากร่างกายขาดธาตุเหล็ก วิตามินบี หรือโปรตีน ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการสร้างพลังงาน อาจส่งผลให้รู้สึกเหนื่อยโดยไม่ทราบสาเหตุ ทั้งยังทำให้สมองทำงานช้าลง

5. ความเครียดสะสมหรือภาวะซึมเศร้า

ความเครียดเรื้อรังและอารมณ์ซึมเศร้าสามารถดึงพลังงานทางจิตใจและร่างกายอย่างช้าๆ ทำให้รู้สึกอ่อนเพลีย เบื่อหน่าย และไร้เรี่ยวแรง แม้จะไม่ได้ทำกิจกรรมใดๆ
 

วิธีรับมือกับความเหนื่อยล้าโดยที่ไม่ได้ทำอะไร

• ตั้งกิจวัตรให้กับตัวเอง เช่น ตื่น-นอนให้ตรงเวลา

• ออกกำลังกายเบาๆ วันละ 15–30 นาที

• ฝึกสติ สมาธิ หรือโยคะ เพื่อผ่อนคลายความเครียด

• หางานอดิเรกหรือสิ่งที่ทำให้รู้สึกมีเป้าหมาย

• จำกัดเวลาอยู่กับโซเชียลมีเดีย

• พูดคุยระบายกับคนที่ไว้ใจ

อาการ “เหนื่อยทั้งที่ไม่ได้ทำอะไรเลย” มักไม่ได้เกิดจากความขี้เกียจ แต่เป็นผลจากหลายปัจจัยที่ซ่อนอยู่ ทั้งสภาพจิตใจ พฤติกรรมเนือยนิ่ง คุณภาพการนอน หรือภาวะทางโภชนาการ หากเป็นบ่อยครั้ง ควรหันมาใส่ใจสุขภาพกายและใจ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ พักผ่อนให้เพียงพอ และหากอาการไม่ดีขึ้น ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริง

 

อ้างอิง

• สถาบันสุขภาพจิตเด็กและวัยรุ่นราชนครินทร์. (2565). เหนื่อยแบบไม่มีเหตุผล อาจเป็นสัญญาณเตือนของภาวะหมดไฟ (Burnout)
• โรงพยาบาลจุฬารัตน์ 3 อินเตอร์. (2564). เหนื่อยล้า ทั้งที่ไม่ได้ทำอะไร สัญญาณเตือนสุขภาพใจ
• สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.). (2566). เมื่อใจเหนื่อยกว่ากาย... เรียนรู้และดูแล “สุขภาพใจ”